داروی دفع شر قاچاق معکوس
ساعت 24- قاچاق معکوس در ایران سالهای طولانی است که وجود داشته و دارد. در همه سالهایی که قیمت گذاری دستوری بر برخی از کالاهیی که از سوی دولت ارز ارزان یا اعتبارات ریالی ارزان می گرفتند تا با قیمت پایین به مصرف کنندگان ایرانی عرضه شود سر از کشورهای همسایه در می اوردند.
منطق داستان
داستان قاچاق معکوس کالا از ایران به کشورهای همسایه که اوج آن خبر قاچاق دارو بود که البته تکذیب شد یک منطق ساده دارد.منطق این است که هرکالایی که درایران با دلار 4200 تومانی وارد یا تولید می شود با قیمت واقعی ارز اگر وارد یا تولید شود با توجه به قیمت دلار به مثابه ارز معتبر فاصله ای شگرف و تا 67برابر دارد . از دلار 4200 تومانی تا دلار 5 هزار تومانی. حالا اگر یک تولید کننده که دلار 4200 تومانی نصیبش شده است بتواند و یا بخواهد حتی 10 درصد از این کالا را به جای توزیع در داخل به کشورهای دیگر صادر و دلار به دست آورد تا 6-7 برابر سود به دست می آورد. این یک رقم وسوسه کننده است و آدمیان بسیار اندکی دربرابر وسوسه این سود نجومی تاب می آورند. این گونه شده است و خواهد شد که قاچاق در ایران شکل تازه ای پیدا کرده است.
یک مثال جالب
در شروع تخصیص دلار 4200 تومانی ، دولت 25 کالارا مشمول دریافت دلار با این قیمت قرارداد. یکی از این کالاها شکر بود که نسبت واردات به کل مصرف شکر در سال یادشده 30 درصد بود. در حالی که واردات شکر در روندی کاهنده قرار داشت والبته برخی دلایل اقلیمی و سیاستگذاری موجب شد واردات شکر با دلار 4200 تومانی تشدید شودخبرهایی منتشر می شد که صادرات آب نبات با شتابی باور کردنی روندی فزاینده را تجربه می کند . اما درمرداد 1398 بود که سرپرست وقت سازمان توسعه تجارت از صادرات ۱۲۰ میلیون دلار آب نبات خبر داده که با استفاده از شکر دولتی تولید شده‌اند. دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکرنیز در همان روزها اعلام کرد این درست نیست که شکر به نام مردم و با ارز دولتی وارد و تبدیل به آب نبات صادراتی به نفع عده‌ای خاص شود. این افراد باید مابه‌التفاوت ارز دولتی و آزاد که به جیب زده‌اند را باز گردانند. دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر - به ایسنا اعلام کرد شاید استفاده از شکر دولتی برای تولید آب نبات تخلف نباشد اما به هیچ وجه درست نیست که به نام مردم و تأمین امنیت غذایی برای آنها، شکر دولتی با ارز یارانه‌ای ۴۲۰۰ تومانی وارد کنیم و آب نبات تولید شده از آن را با ارز آزاد صادر کنیم، چرا که این مسئله تنها به سود عده‌ای خاص است.در حال حاضر صنایع قند و شکر و شرکت بازرگانی دولتی ایران شکر وارداتی خود را براساس آخرین مصوبه ستاد تنظیم بازار، کیلویی ۴۰۰۰ تومان برای مصرف مردم و کیلویی ۳,۴۰۰ تومان برای صنف و صنعت عرضه می‌کنند و تولیدکنندگان آب نبات با همین قیمت قانونی شکر را از این طریق تأمین کرده‌اند.چرا باید شکر با نرخ ۴۲۰۰ تومانی به نام سفره مردم، وارد کشور شود و به جیب عده‌ای برود که می‌خواهند از این طریق، سود بیشتری به جیب خود بزنند.
دفع شر کنیم
دلیل اصلی همه عدم تعادلها در بازارهای کالا و رشد وگسترش قاچاق معکوس ،ریشه در نا آزادی نرخ ارز دارد. بنابر این عقل و منطق حکم می کند برای برطرف شدن این پدیده آزاردهنده که بر دوپایه رانت و فساد استوارند دفع شرکرد. اما مدیران ارشد دولتی به شکل های گوناگون گفته اند بیم دارند اگر تخصیص ارز ارزان برای تولید ویا واردات کالاهای اساسی را حذف کنند بازار این کالاها از این که هست بدتر شده و افزایش قیمت ها به اندازه ای خواهد شد که تهیدستان جامعه نمی توانند حتی همین میزان فعلی را نیز خریداری کنند. به نظر می رسد اولا به دلیل جریان ازاد قیمت های نسبی ، قیمت همین کالاها در بازار به اندازه سایر کالاها رشد کرده ومی کنند. کنترل ونظارت های غیر قیمتی سالهای طولانی است که دربازار ها عمل می کنند و همیشه نیز با شکست نسبی مواجه شده اند . از سوی دیگر با توجه به روند کاهنده فروش ارز به قیمت های دولت خواسته ونیز روند کاهنده در آمد نفت به مرور این اتفاق می افتد. برخی از مدیران باور دارند اگر به همین میزان اطلاعات در دسترس از تهیدستان و گروههای کم درآمد بسنده کنیم و توزیع کالاهای اساسی را به آانها محدود کنیم شاید با حذف رانت وفساد قاچاق کالا وارزبه خارج متوقف شده و به نقطه خوبی برسیم. راه درست این است که با استفاده از تجربه 4 دهه تازه سپری شده و مشاهده فساد ورانت توزیع کالاو به ویژه ارز برای یک بار تصمصم جدی گرفته واین داستان را در جایی به اتمام برسانیم.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.