نگرانی درباره توزیع واکسن کرونا

ساعت 24 - تاکنون سه نهاد نظارتی یعنی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، کمیسیون اصل ۹۰ و سازمان غذا و دارو نسبت به توزیع واکسن کرونا خارج از بستر سامانه تیتک هشدار داده‌اند.

به گزارش خبرنگار مهر، تاکنون سه نهاد نظارتی یعنی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، کمیسیون اصل نود و سازمان غذا و دارو نسبت به توزیع واکسن کرونا در خارج از سامانه تیتک هشدار داده‌اند و به نظر می‌رسد نگرانی نهادهای نظارتی در مورد واکسن کرونا ناشی از آن است که معاونت بهداشت وزارت بهداشت با پافشاری بر مواضع خود قصد توزیع واکسن از طریق سامانه تیتک را نداشته و در مقابل درصدد توزیع واکسن از طریق سامانه مرتبط به معاونت بهداشت به نام سیب بوده است. بر اساس نظر برخی از کارشناسان حوزه مبارزه با قاچاق، سامانه سیب به تنهایی ظرفیت و زیرساخت لازم را برای توزیع هوشمند و عادلانه واکسن را در اختیار ندارد.نگرانی نهادهای نظارتی در مورد واکسن کرونا ناشی از آن است که معاونت بهداشت وزارت بهداشت با پافشاری بر مواضع خود قصد توزیع واکسن از طریق سامانه تیتک را ندارالبته شواهد حاکی از آن است که بعد از هشدارهای پی در پی کارشناسان و نهادهای نظارتی، وزارت بهداشت در نهایت قصد استفاده محدود از سامانه تیتک برای توزیع واکسن را دارد. اظهارات امیدوارکننده محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو درباره توزیع واکسن ذیل سامانه جامع تیتک را می‌توان نشانه محکمی برای تأیید این مطلب عنوان کرد.رئیس سازمان غذا و دارو در روزهای گذشته اعلام کرد این سازمان تلاش دارد تا هر کد واکسن کرونا را در سامانه تیتک ثبت کرده و مطابق با کدملی اشخاص، واکسن تزریق شود تا بدین ترتیب شاهد خروج واکسن از شبکه زنجیره توزیع و انحراف در آن نباشیم.

از زمانی که عرضه انسولین با ثبت کد ملی بیمار در سامانه تیتک صورت گرفت، از نشت دارو به بازار آزاد و قاچاق معکوس آن جلوگیری شده و تقاضای انسولین حدوداً ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده استدر اهمیت توزیع واکسن کرونا در بستر سامانه تیتک همین بس که چند ماه قبل به علت عدم توزیع مناسب انسولین قلمی، این کالا با افزایش قیمت شدید و عرضه غیر قانونی در بازار سیاه مواجه شد اما در ادامه برای حل مشکل، توزیع آن در بستر سامانه تیتک انجام و تقاضاهای غیرمجاز که منجر به قاچاق خروجی می‌شد، به شدت کاهش یافت؛ به طوری که به گفته سید حیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، از زمانی که عرضه انسولین با ثبت کد ملی بیمار در سامانه تیتک صورت گرفت، از نشت دارو به بازار آزاد و قاچاق معکوس آن جلوگیری شده و تقاضای انسولین حدوداً ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده است.

سامانه تیتک چیست؟

سامانه تیتک ( TTAC ) یکی از سامانه‌های پر مراجعه و مهم کشور است که در اجرای قانون جامع مبارزه با قاچاق کالا و ارز و بعنوان یکی از سامانه‌های پیش بینی شده در این قانون توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور یکپارچه سازی فرآیندهای ثبت سفارش، ردیایی، رهگیری و کنترل اصالت کالاهای سلامت محور در سال‌های اخیر راه اندازی شده است و مانند سامانه جامع امور گمرکی و سامانه جامع تجارت که استفاده از آن برای کلیه وارد کنندگان و صادر کنندگان کالای مجاز، الزامی است، درج اطلاعات از سوی فعالان کسب و کار صنعت بهداشت و درمان بر روی آن الزامی است.

متولی این سامانه، سازمان غذا و دارو وابسته به وزارت بهداشت است و گامی مهم برای جلوگیری از قاچاق کالاهای سلامت محور و فعالیت تجاری مجرمانه سودجویانی است که با سلامت مردم بازی می‌کنند.این سامانه، شفاف سازی فرآیندهای ثبت، سفارش، واردات، رهگیری، انبارداری، بررسی اصالت و تاریخ مصرف کالاهای سلامت محور را در دستور کار داشته و اقدام عملیاتی وزارت بهداشت برای مبارزه با تقلب و قاچاق کالاهای دارویی است.

تجربه تلخ واکسن آنفولانزا نباید تکرار شود

در بخشی دیگری از گزارش کمیسیون اصل ۹۰ با اشاره به تجربه ناموفق وزارت بهداشت در توزیع واکسن آنفولانزا و تاکید بر استفاده از سامانه تیتک در جهت توزیع واکسن کرونا، عنوان کرده است: «وزارت بهداشت عموماً برای توزیع دارو از دو سامانه «سیب» (متعلق به معاونت بهداشت) و «تیتک» (متعلق به سازمان غذا و دارو) استفاده می‌کند. اطلاعات افراد (سوابق پزشکی، کد ملی و …) در سامانه سیب بوده و اطلاعات داروها (سوابق شرکت‌های تولید کننده، مجوزها، کدهای انحصاری و …) در سامانه تیتک موجود است. در خصوص واکسن آنفلوآنزا طرحی پیشنهاد شد که تزریق واکسن‌ها در خانه‌های بهداشت (تحت نظر معاونت بهداشت) انجام شده و سپس کدملی افراد به همراه کد UID واکسن در اختیار سازمان غذا و دارو قرار داده شود تا در سامانه تیتک بارگذاری شود. لیکن این پروژه در عمل انجام نشد. به ویژه آنکه برخی از نهادهای خاص نظیر نیروهای مسلح و نهادهای امنیتی نیز حاضر به ارائه کدملی نبودند.»ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز معتقد است توزیع واکسن خارج از سامانه تیتک، تجربیات ناموفق ایجاد بازار غیر رسمی برای برخی از اقلام مقابله با کرونا را تکرار می‌کند و حتی احتمال وقوع یک چالش جدی دور از انتظار نخواهد بود.