هادی خامنه‌ای از حجاب، فضای مجازی، میرحسین موسوی لاجوردی، تسخیر سفارت امریکا و بیش از اینها گفت

حرف‌های امروزی یک چپ خط امامی

ساعت 24-در سیاست بی‌سر و صداست. روحانی که نه راهش به صداوسیما هموار است و نه خلق و خویش قرابتی با آنتن‌های این رسانه دارد. با اینکه سال‌ها فعالیت رسانه‌ای داشته، روزنامه‌های پرتیراژی را مدیریت و البته تجربه توقیف در 3 دولت هاشمی، خاتمی و احمدی‌نژاد داشته اما در عصر اینترنت چندان اهل فضای مجازی و اظهارنظرهای راه و بیراه نیست.

شاید بتوان گفت که ۷۳ سالگی چنین اقتضائاتی دارد اما نسب و نسبت خانوادگی‌اش با عالی‌ترین مقام جمهوری اسلامی هم در کنشگری بی‌سر و صدایش خصوصا در یک دهه اخیر بی‌تاثیر نبوده و نیست. سیدهادی خامنه‌ای با اصلاح‌طلبان حشر و نشر داشته و دم‌خور بوده و یک مجلس‌ششمی به شمار می‌آید اما هیچ‌وقت آبش با مجمع روحانیون به یک جوی نرفته. شاید از همین روی او را بیش و پیش از هر چیز باید یک روحانی چپ خط امامی دانست تا یک روحانی اصلاح‌طلب از جنس مشارکتی که البته ارادتش به میرحسین موسوی لابه‌لای سخنانش عیان است. او برخلاف پاسخ‌های محافظه‌کارانه به برخی پرسش‌ها به‌خصوص وقایع تاریخی، ابایی ندارد که بگوید سال ۸۸، رایش را به صندوق میرحسین موسوی انداخته، مخالف سرسخت حصر است و هنوز ان‌قلت‌هایی بر سر انتخابات سال ۸۸ دارد. او که سال‌هاست دبیرکلی مجمع نیروهای خط امام را برعهده دارد، مصاحبه‌ای 3 ساعته با پایگاه خبری-تحلیلی انتخاب داشته که روز دوشنبه منتشر شد. مصاحبه‌ اگرچه با رویکردی تاریخی آغاز و ادامه یافته اما سیدهادی خامنه‌ای در پاسخ به بسیاری از سوالات اذعان کرده که تاریخ و حوادث را به‌طور دقیق به‌خاطر نمی‌آورد یا جزییات و اسامی از ذهنش پاک شده است. پاسخی که شاید بتوان در جواب به برخی پرسش‌ها پای سن و سال و گذر زمان گذاشت اما در برخی موارد، برادر کوچک‌تر آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای احتمالا ملاحظاتی داشته که ترجیح داده با سکوت از آن عبور کند. به مجاهدین خلق خوشبین بودیم اما ... گفت‌وگو با سیدهادی خامنه‌ای از دوران طلبگی آغاز شده، راهی که می‌گوید به اختیار انتخاب کرده است. پس از آن در مورد فعالیت‌هایش در مشهد گفته است. جلسات قرآن، دعای توسل به نیت امام، زمانی که به ترکیه تبعید شده ‌بودند و به قولی «بردن نام امام قاچاق بود» و شرح دیدگاه ولایت فقیه امام و اعلامیه و فعالیت‌هایی از این دست. سید هادی خامنه‌ای که به نسبت برادر بزرگ‌تر در دوران مبارزات انقلابی کم‌سن و سال‌تر بوده مجموعا ۴ سال و اندی را در زندان و تحت شکنجه سپری کرده است. او در این گفت‌وگو شکنجه آپولو توسط شکنجه‌گر معروف «حسینی» را هم روایت کرده است. اما آنچه در مورد سیدهادی خامنه‌ای همواره مورد سوال بوده ارتباط او با گروه‌هایی نظیر مجاهدین خلق و فداییان خلق است. او توضیح داده که هیچ ارتباطی چه پیش از تغییر ایدئولوژی (در مورد مجاهدین خلق) چه پس از آن با این گروه‌ها نداشته، چراکه در دوران زندان با برخی از اعضای آنها هم‌بند بوده و حتی پس از آزادی گزارش‌هایی از اعتقادات و رفتارهای آنها به شهید بهشتی داده‌ بود. با اینکه ارتباط رسمی یا همراهی با این گروه‌ها را تکذیب کرده اما گفته که آن اوایل به آنها خوشبین بوده‌ و از اینکه مذهبی بودند خوشحال بوده است. پاسخ محافظه‌کارانه درمورد مصباح بخش دیگری از این گفت‌وگو در مورد محمدتقی مصباح‌یزدی و فعالیت‌های انقلابی اوست که همواره با پرسش‌هایی روبه‌رو بوده و البته سید هادی خامنه‌ای هم در پاسخ به این سوالات برخوردی محافظه‌کارانه دارد. او در پاسخ به سوالی در مورد «گروه ۱۱ نفر حوزوی» که پیش از انقلاب می‌خواستند آرام‌تر پیش بروند و اتفاقا مصباح‌یزدی هم از جمله آنها بود، توضیح داده و نقل‌قول مربوط به آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی که مبنی بر اینکه مصباح‌یزدی تا مدت‌ها مبارزه را در شرایط فعلی حرام می‌دانسته، تایید یا تکذیب نمی‌کند. او در ادامه به اختلاف نگاه شهید مطهری و شریعتی نیز اشاره کرده و در بخشی از توضیحاتش مدعی شده که میناچی یکی از کسانی بود که به این اختلافات دامن می‌زد. روحانی حامی میرحسین میانه مصاحبه صحبت از میرحسین موسوی شده که پدرش، پسرعمه پدر او است. او شرح مختصری از ارتباطات خانوادگی داده اما در بخش دیگری از مصاحبه که به سال‌های ۸۸ می‌رسد، دفاع سرسختی از میرحسین کرده است. او در واکنش به استفاده از تعبیر «فتنه» در مورد وقایع سال ۸۸ گفته «معتقد هستم که فتنه بوده است اما این فتنه مربوط به آقای میرحسین نبوده، مربوط به دیگران بوده.» خامنه‌ای در ادامه و در پاسخ به این پرسش که آیا تاثیرگذار روی نتایج انتخابات صورت گرفته یا نه هم پاسخ داده «به نظر من این‌چنین بود. احساس می‌کردم یکدفعه اتفاق خاصی افتاد چون قبل از اتمام انتخابات شرایط در شهرها به گونه‌ای بود که همه می‌گفتند رای را مهندس موسوی خواهد آورد و بعد دیدیم طور دیگری شد. مردم در خیابان‌ها می‌آمدند، اظهارنظرها و نمایش ظاهری‌شان حمایت از موسوی بود. بعد که آن‌طور اتفاق افتاد یا باید بگوییم مردم یک‌شبه از نظرشان برگشتند یا خودشان، خودشان را دست انداختند.» او معتقد است که بیانیه‌های موسوی تحریک‌کننده نبوده و فیلم‌هایی هم که از پاره کردن عکس امام منتشر شد، مشخص نیست که کار چه کسانی بوده و نباید آنها را به حامیان موسوی نسبت داد. او گفته است «چون در آن روز که این مساله [پاره کردن عکس امام] مطرح شده از میدان امام حسین تا میدان آزادی پر از جمعیت بوده. این دوربین از کجا آن تکه جا را پیدا کرده فیلمبرداری کرده؟!» سیدهادی خامنه‌ای گفته که درمورد حصر کاری از او برنمی‌آید اما مکررا به تداوم آن «مصلحت انقلاب و اسلام» نیست. سیدهادی خامنه‌ای ۳ دوره اول نماینده مجلس بوده و پس از ردصلاحیت در دوره چهارم بالاخره موفق شد که همگام با اصلاح‌طلبان به مجلس ششم راه پیدا کند. او اگرچه با این جریان حشر و نشر دارد و از حامیان میرحسین موسوی به شمار می‌آید اما دست از نقد اصلاح‌طلبان و آنچه «تندروی» می‌خواند، نیز نکشیده چه آنکه روایتی از جلسات آسیب‌شناسی رفتار اصلاح‌طلبی پس از مجلس ششم دارد که به یک باره تعطیل شده است. او البته در بخشی از این گفت‌وگو هم تاکید کرده «مجمع روحانیون و جبهه مشارکت هیچ‌وقت با من کنار نیامدند، «مشارکت» با تیپ امثال من مخالف بود...» تسخیر سفارت یا انقلاب دوم؟! یکی از بخش‌های جالب این گفت‌وگو روایت سیدهادی خامنه‌ای از جلسات امام با مسوولان درمورد برخورد اسدالله لاجوردی، رییس زندان اوین و دادستان انقلاب در دهه ۶۰ است. او که خود به عنوان نماینده مجلس از زندان‌ها بازدیدهایی داشته، بدون ورود به جزییات گفته که گاهی در سازمان تحت امر او تندروی‌هایی خصوصا در بازجویی‌ها صورت می‌گرفته است که امام با شنیدن گزارش آن -که گویا از فهیم کرمانی، نماینده کرمان در آن سال‌ها تنظیم کرده ‌بود- بسیار برآشفته می‌شوند و از آن با عنوان «جنایت» نام می‌بردند. در خلال پاسخ به سوالات تاریخی، به ماجرای سفارت امریکا و اشغال آن نیز اشاره شده و سیدهادی خامنه‌ای گرچه گفته به صورت هیجانی از این اتفاق خوشحال شده اما معتقد است که جنگ تحمیلی معلول این واقعیت بوده و البته امام هم هیچ‌وقت آن را «انقلاب دوم» توصیف نکرده است. بازگشت به حجاب سال‌های ۵8-۵7 صریح‌ترین بخش این گفت‌وگو به‌ جز حمایت سیدهادی خامنه‌ای از موسوی و مخالفت با حصر را شاید بتوان بخش مربوط به «مساله حجاب» و «موسیقی» و «فضای مجازی» دانست. او معتقد است که حجاب گرچه دستور اسلام است اما کیفیت آن استانداردی ندارد و به نقل‌قول امام در فرانسه در پاسخ به سوال خبرنگار زن فرانسوی اشاره کرده؛ نقل است که «از امام پرسیدند نظر شما به حجاب چیست؟ امام پرسیدند همین حجابی که شما دارید؟» او همچنین توضیح داده که «این یک معیار است که امام به دست ما داده‌اند که مفسده نداشته باشد. یک مفهومش این است که حجاب‌ها به شرایط محیط بستگی دارد...» او صراحتا می‌گوید که گرچه نیاز است فقهای عالم به زمان و مکان در این مورد به صورت جزیی ورود کنند اما از سال ۵۸ مثال می‌زند که «همه‌چیز تحت سیطره اسلام بود اما حجاب آزاد بود و در راهپیمایی‌ها بی‌حجاب‌ها فراوان بودند.» سیدهادی خامنه‌ای معتقد است که حجاب به موضوعی سیاسی مبدل شده و این موضوع می‌تواند در یک پروسه نسبتا طولانی به آنچه در ابتدای انقلاب گفته شد، بازگردد.» سیدهادی خامنه‌ای درمورد موسیقی هم دیدگاه منعطفی دارد و حتی از آواز «شجریان» مثال می‌آورد و البته می‌گوید با «سانسور» چه در فضای واقعی و چه به شکل مجازی و از طریق فیلترینگ مخالف است.