افزایش قیمت سکه بلای جان محکومان مهریه

محسن جعفری - سایت خبری تحلیلی ساعت 24-هنگامی که تابستان سال 92 آیت الله آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه در بخشنامه ای دستور داد که افراد کم درآمد و ناتوان در پرداخت مهریه به زندان نروند کسی فکر نمی کرد که تفسیر دادگاه ها از این بخشنامه به نحو دیگری باشد که زندانیان مهریه را افزایش دهد.
بر اساس آمار ستاد دیه کشور در آخرین سرشماری، در حال حاضر 6 هزار و 241 نفر از زندانیان نیازمند کشور( 78 درصد) تنها به خاطر مسائلی چون، نفقه و مهریه روانه زندان شده‌اند. با وجود آن که این رقم از میزان مشابه در سال گذشته کمی کاهش یافته است اما از زمان اعلام بخشنامه رییس قوه قضاییه تاکنون برخلاف این دستور قضات در دادگاه ها رای به پرداخت حداقل 5 سکه به عنوان پیش قسط حتی در صورت علم به اعسار (ناتوانی مالی) محکومان می کنند که در صورت عدم پرداخت، محکوم باید به زندان برود و این سبب افزایش دوباره آمار زندانیان مهریه و نفقه شده است.
هر چند نگاه اجمالی به استان‌های دارای بیشترین و کمترین زندانی درخصوص محکومیت های مهریه و نفقه می‌تواند گویای تاثیر فرهنگ بومی در ایجاد یا عدم ایجاد اینگونه پرونده‌ها باشد.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی ستاد دیه کشور، تعداد یک هزار و 862 نفر به علت محکومیت مهریه در زندان به سر می‌برند که رتبه اول با 230 زندانی در اختیار استان فارس است و پس از این استان، استان‌های قم با 209 و تهران با 186 زندانی قرار گرفته‌اند. همچنین استان‌های ایلام با 8 زندانی، زنجان با 10 زندانی و هرمزگان با 13 زندانی در انتهای لیست قرار دارند.
هم چنین مجموع زندانیان مرتبط با نفقه در کشور، 397 نفر است که تهران با داشتن 56 زندانی در رتبه اول قرار گرفته است و به همراه استان‌های فارس و خراسان رضوی که به ترتیب 36 و 35 زندانی دارند، بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند.
در پایین این لیست اما اوضاع متفاوت است و مقابل نام دو استان هیچ عددی نوشته نشده است. ایلام و یزد در زمینه نفقه و محکومیت‌های مرتبط با آن، تنها استان‌هایی هستند که هیچ زندانی ندارند. هرمزگان، سمنان و خراسان شمالی نیز به طور مشترک با داشتن 3 زندانی در جایگاه بعدی قرار دارند.
نکته جالب دیگر این است که در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سیستان و بلوچستان، قزوین، قم، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان، مرکزی و کاشان، تعداد زندانیان مربوط به نفقه آنها تک رقمی و کمتر از 10 نفر است.
کارشناسان اعتقاد دارند گرانی سکه سبب افزایش آمار طلاق در جامعه می شود. به عقیده آن ها این افزایش سبب ایجاد حس ناامنی در میان مردان شده و ناسازگاری را در زنان شوهردار بیشتر می کند. از همین روست که سن ازدواج در میان جوانان با این عدم اطمینان بالا رفته است و این سبب نگرانی هایی شده است.
با وجود آن که مهریه مانند دیگر حقوق مالی زن می تواند ابزاری برای جلوگیری از تضییع حقوق آنها به شمار آید اما متاسفانه تعیین مهریه های سنگین در چندسال اخیر رواج زیادی یافته و این امر از موانع ازدواج، بالا رفتن سن ازدواج و یا روانه شدن جوان ها به سوی زندان ها را به همراه داشته است.
چندی پیش مجلس شورای اسلامی مصوبه ای را به رای گذاشت که بر اساس آن میزان مهریه بیش از 110 سکه نباید تعیین می شد. این مصوبه که اصلاحیه ماده 2 قانون اجرای محکومیت‌های مالی بود پس از تصویب به تایید شورای نگهبان نیز رسید. هر چند با این مصوبه میزان مهریه های سنگین بسیار کاهش یافت اما با یک حساب ساده با توجه به قیمت یک میلیونی سکه در روزهای اخیر می توان نتیجه گرفت که پرداخت مهریه 110 میلیون تومانی برای جوانان بسیاری سخت است و این باعث نابسامانی در جامعه خواهد شد.
از سوی دیگر علیرغم اعلام رییس قوه قضاییه مبنی بر اینکه حتی در صورت شک به اعسار محکوم نباید وی را به زندان انداخت اما بسیاری از زندانیان مهریه می گویند که بر اساس حکم دادگاه باید تعدادی سکه را به عنوان پیش پرداخت می دادیم که به دلیل عجز به زندان افتادیم. اتفاقی که شاید صورت خوشی برای جوانان در شرف ازدواج نداشته باشد و به نظر می رسد کسی در این زمینه پاسخگو نیست.