مراقب رشد بی رویه سزارین باشید!

مراقب رشد بی رویه سزارین باشید

از حدود ۲۰ سال پیش تعداد سزارین‌ها در ایران با سرعتی بسیار افزایش پیدا کرده است. این افزایش از نظر هیچ مرجع علمی مهمی در دنیا پذیرفتنی نیست و باید راه‌حلی پیدا کرد. باید دید چرا عمل سزارین در ایران افزایش پیدا کرده است و به مرز هشدار سازمان جهانی بهداشت رسیده است؟......
به‌طور کلی دلایل زیر را به‌صورت طبقه‌بندی شده می‌توان مطرح کرد:
۱) دلایلی که به پزشکان متخصص زنان مربوط می‌شود:
الف نداشتن فرصت و وقت کافی برای کنترل یک زایمان طبیعی
ب) ترس و نگرانی از مسایل حقوقی ناشی از عوارض احتمالی زایمان طبیعی
ج) فراهم نبودن همه امکانات ضروری در هنگام زایمان طبیعی وقتی که در ساعات خارج از شیفت بستری بیمارستان، مثلا نیمه شب رخ دهد. مثل حضور نداشتن متخصص اطفال، امکانات ناکافی اتاق عمل و....
د) حق‌الزحمه کمتر نسبت به سزارین
۲) دلایلی که به متخصصین بیهوشی مربوط می‌شود:
الف) عدم فرصت کافی برای انجام زایمان بی‌درد
ب) عدم آشنایی و مهارت کافی در زایمان بی‌درد به علت عدم انجام و کسب تجربه در این زمینه
ج) حق‌الزحمه کمتر زایمان بی‌درد نسبت به بیهوشی عمومی برای سزارین
۳) دلایلی که به بیماران مربوط می‌شود:
الف) ترس از زایمان طبیعی به علت درد زایمان
ب) ترس از زایمان طبیعی به علت تصور غلط در مورد صدمه به جنین
ج) ترس از زایمان طبیعی به علت وقوع آن در ساعات نامناسب روز که همه چیز ممکن است فراهم نباشد.
۴) دلایلی که به ماماها و پرسنل بیمارستان مربوط می‌شود:
الف نگرانی از مسایل حقوقی و قانونی عوارض احتمالی زایمان طبیعی
ب) ترس از کنترل زایمان به دلیل نبودن امکانات جدید، مثل کنترل دایمی صدای قلب جنین و انقباضات رحمی و...
ج) حق‌الزحمه ناچیز برای کاری پرمسوولیت
● مردم در این باره چه می‌گویند؟
دلایل اطرافیان بیمار و به‌طور کلی تصور عمومی در مورد زایمان طبیعی نیز در این میان بسیار مهم تلقی می‌شوند و از آن جمله: انتقال تجربه ناخوشایند آنهایی که زایمان طبیعی داشته‌اند یا این باور که زن امروزی نباید مثل مادربزرگش در ۵۰ سال پیش زایمان کند، تاثیر به‌سزایی در انجام دادن عمل سزارین دارد. با یک مطالعه دقیق می‌توان دلایل دیگری را هم پیدا کرد اما بدون تردید یک دلیل مهم عدم امکان زایمان بی‌درد در سطح وسیع در کشور است، روشی که سابقه آن در کشورهای پیشرفته ۵۰ سال است.
● زایمان بدون درد حق شماست
زایمان بی‌درد فقط یک روش بی‌حسی ساده نخاعی نیست، ده‌ها نکته مهم دارد. در واقع یک پروژه است و وقتی قابل انجام است که این پروژه به دقت طراحی شود. این کار با کمک متخصصان زنان، متخصصان بیهوشی و ماما‌هایی میسر است که نه فقط با نکات علمی این کار آشنا هستند بلکه حداقل شاهد اجرای آن در دیگر مراکز دنیا بوده‌اند. بهتر است شما هم بدانید که سازمان بهداشت جهانی آمار بالای سزارین در ایران را به عنوان هشدار به دست‌اندرکاران طب گوشزد کرده است. از عمده علل عدم تمایل خانم‌ها به انجام زایمان طبیعی وحشت‌ از درد آن است.

دکتر ملک‌منصور اقصی - استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران