بارداری دوقلویی یا چند قلویی چه خطراتی دارند؟

ساعت24 -موضوعی که اخیرا در بین زوجین بویژه زوج‌های جوان طرفدار بیشتری دارد، بارداری دوقلویی یا چندقلویی است. این نوع بارداری اگرچه در ظاهر جذاب به نظر می‌رسد، اما ممکن است عوارض جدی برای مادر و جنین‌ها به دنبال داشته باشد که شاید تمام علاقه‌مندان به این نوع بارداری از آن بی‌اطلاع باشند.

div>

موضوعی که اخیرا در بین زوجین بویژه زوج‌های جوان طرفدار بیشتری دارد، بارداری دوقلویی یا چندقلویی است. این نوع بارداری اگرچه در ظاهر جذاب به نظر می‌رسد، اما ممکن است عوارض جدی برای مادر و جنین‌ها به دنبال داشته باشد که شاید تمام علاقه‌مندان به این نوع بارداری از آن بی‌اطلاع باشند.

دکتر مژگان وهابی دستجردی، متخصص زنان و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینادرباره علت شکل‌گیری بارداری‌های دو یا چندقلویی گفت: معمولاً دوقلوها حاصل لقاح دو تخمک مجزا با دو اسپرم هستند یعنی در سیکل قاعدگی دو تخمک آزاد می‌شود و با دو اسپرم لقاح می‌یابد که حاصل آن تشکیل دو جنین و تولد دوقلوهای ناهمسان است. در مواردی هم که به‌صورت تصادفی رخ می‌دهد، یک تخمک و یک اسپرم لقاح می‌یابند اما در همان ابتدا سلول لقاح‌یافته به دو سلول تقسیم می‌شود که این دو سلول به‌صورت مجزا جفت و جنین تشکیل می‌دهند و در نهایت به تولد دوقلوهای همسان می‌انجامد که به لحاظ ژنتیکی نیز مشابه‌اند.

دستجردی با اشاره به پرخطر بودن بارداری دوقلویی یا چندقلویی گفت: بارداری دو یا چندقلویی عوارض متعددی دارد. از همان ابتدای بارداری به دلیل بزرگ‌تر بودن سطح جفتی و ترشح بیشتر هورمون بارداری احتمال بروز تهوع و استفراغ بیشتر است و حتی در مواردی ناچاریم خانم باردار را بستری کنیم. در طول بارداری نیز به نسبت بارداری تک‌قلویی احتمال بروز فشار خون بارداری، شدت بالای فشار خون بارداری و سن پایین ابتلا به آن بیشتر است البته علت ابتلا به فشار خون بارداری هنوز مشخص نیست.

ولی نظریاتی وجود دارد که آن را به ترشح مواد جفتی مرتبط می‌کند. در بارداری دو یا چندقلویی میزان ترشح این مواد، به دلیل توده جفتی بزرگ‌تر، بیشتر است و این می‌تواند توجیه‌کننده علت خطر بیشتر ابتلا به فشارخون بارداری در بارداری‌های چندقلویی باشد. عارضه مهم دیگر خطر زایمان زودرس به‌صورت خودبه‌خود، به عللی مثل پارگی کیسه آب، یا با مداخله پزشکی، به عللی مثل وجود خطر برای سلامت مادر است. زایمان زودرس می‌تواند باعث بروز خطر برای جنین‌ها یا ناتوانی‌های آتی برای نوزادان شود.

وی در ادامه به مخاطرات زایمان در بارداری چندقلویی اشاره و اظهارکرد: عوارض زایمانی نیز در بارداری چندقلویی بیشتر است. میزان خونریزی دو برابر بارداری تک‌قلویی است، خطر زایمان اورژانسی به دلایلی مانند کنده شدن جفت و خطر ابتلا به مشکلات انعقادی نیز بیشتر است.

این متخصص زنان یادآور شد: بارداری‌های چندقلویی جنین را هم تهدید می‌کنند. خطر سقط به‌ویژه در سه ماهه اول بارداری بیشتر است. احتمال از بین رفتن یکی از قل‌ها در طول بارداری به دلایل نامعلوم و خطر وزن کم و مشکلات رشد هم در بارداری دو یا چندقلویی بیشتر است. این اختلالات را ما در بارداری دوقلویی همسان بیشتر می‌بینیم. دو قل ممکن است ارتباطات عروقی داشته باشند یا حتی یک قل از قل دیگر تغذیه کند و اختلاف وزن فاحش ایجاد شود همچنین خطر بروز انواع ناهنجاری‌های جنینی مانند ناهنجاری قلبی در بارداری چندقلویی به‌ویژه بارداری دوقلویی همسان بیشتر است‌.

وی درباره راه‌های جلوگیری از زایمان زودرس در بارداری دوقلویی یا چندقلویی گفت: متأسفانه این عارضه جزو خطرات جدی این نوع بارداری‌هاست و علت آن می‌تواند اتساع رحم، انقباضات رحمی و پارگی کیسه آب باشد. در بارداری دوقلویی حتی در تجویز دارو نیز محدودیت‌های بیشتری داریم بنابراین چاره‌ای جز مراقبت و کنترل بیشتر خانم باردار نداریم‌ اما در بارداری چندقلویی که خانم با نارسایی دهانه رحم مواجه است، می‌توانیم با سونوگرافی‌ منظم و مداوم طول «سرویکس» را اندازه‌گیری کنیم و زمانی که از محدود نرمال کوتاه‌تر شد و خطر زایمان زودرس پیش آمد، با انجام «سرکلاژ» یا دوختن دهانه رحم، این خطر را کاهش دهیم البته حتی سرکلاژ نیز در بارداری چندقلویی باید با احتیاط بیشتر و فقط در موارد ضروری انجام شود. در غیر این صورت می‌تواند عوارض بیشتری به همراه داشته باشد.

این متخصص زنان با اشاره به راه‌های جلوگیری از عوارض بارداری چندقلویی اظهارکرد: اگر بارداری سه‌قلویی یا بیشتر داشته باشیم، می‌توانیم از عمل «ریداکشن» یا کاهش انتخابی جنین استفاده کنیم یعنی پس از غربالگری اولیه که در هفته‌های یازدهم تا سیزدهم بارداری انجام می‌شود، جنین یا جنین‌های مشکوک به داشتن ناهنجاری یا جنین‌های کوچک‌تر انتخاب و حذف می‌شوند تا جنین‌های دیگر بتوانند بهتر رشد کنند و سالم بمانند.

وی با اشاره به افزایش تمایل زوج‌ها به بارداری چندقلویی گفت: این روزها بسیاری از زوج‌ها دوست دارند که دوقلو باردار شوند. زیرا فکر می‌کنند خوب است که می‌توانند با یک بارداری صاحب دو فرزند شوند اما این فقط ظاهر ماجرا است. اگر زوجین از خطرات و عوارض بارداری دو یا چندقلویی برای مادر و جنین آگاه باشند، حتماً بارداری تک‌قلویی کم‌خطر را به بارداری دوقلویی پرخطر ترجیح خواهند داد.

منبع:ایسنا