کلاس آنلاین سلفژ، راهی برای موسیقیدان شدن

ساعت24-در این مقاله به طور خلاصه از اهمیت کلاس سلفژ در آهنگسازی ضرورت و آن را برای تمام آهنگسازان و موزیستین‌ها صحبت می‌کنیم.

html>

اهمیت سلفژ در آهنگسازی

روایت‌های بسیاری در مورد احوالاتِ شخصیِ موسیقی‌دانان وجود دارد. در بعضی از این داستان‌ها، برای اشاره به مهارت‌های فوق‌العاده آن‌ها در موسیقی، لحظاتی از زندگی شخصیشان به تصویر کشیده شده است. به‌طور مثال در مورد لودویگ وان بتهوون آهنگسازِ شهیرِ آلمانی این‌چنین می‌گویند که اغلبِ آهنگ‌هایش را حین حمام کردن، تصنیف کرده است.
شاید این داستان آن‌چنان که باید توجه ما را به خود جلب نکند. اما زمانی که از ناشنوایی بتهوون سخن به‌میان می‌آید، بحث جدی‌تر می‌شود.
نخستین عارضه‌های شنواییِ بتهوون، در ۲۹ سالگیِ وی بروز پیدا کرد. او در نامه‌ای بلندبالا به برادرانش، که امروزه از آن به عنوان وصیت‌نامه بتهوون یاد می‌شود، این‌چنین می‌گوید:

« من باید به زندگی‌ام خاتمه داده باشم. فقط هنرم بود که مرا از این کار بازداشت. آه برایم ناممکن است که دنیا را پیش از تحقق تمام آنچه حس می‌کنم در درون دارم، ترک کنم. »

متأسفانه در آن دوران کاری از دست او و یا پزشکان برنمی‌آمد. بهترین آثار بتههون پس از چیرگی بر همین بحرانِ روحی خلق شدند. سمفونی نُهمِ بتهوون در حدود سال‌های ۱۸۲۲ تا ۱۸۲۴ (اواخر عمر آهنگساز) و در حالی تصنیف شد که بتهوون کاملاً ناشنوا شده بود!

کلاسی آنلاین سلفژ بتهوون

اما چه‌گونه ممکن است؟

پاسخ این سؤال مهارت سُلفژ یا سُرایش است. بتهوون برای ساخت موسیقی نیازی به یک گوش سالم نداشت. او قادر بود تا تمامیِ این صداها را در ذهن خود بشنود. بنابراین حتی این بزرگترین کابوسِ هر موسیقی‌دان نیز نتوانست او را از رسیدن به اهدافش باز دارد. بتهوون در طول تاریخ به ضمن این تلاش و مقاوتش حتی در دوران ناشنوایی مورد تحسین آهنگسازانی فراوانی از جمله فردریک شوپن قرار گرفته است.

سُرایش (به فرانسوی solfège ) به زبان ساده مهارتی است که با آن می‌توانیم از حنجره‌مان همانند یک ساز استفاده کنیم.
برای کسب مهارت موسیقی، همانند زبان‌آموزی می‌توان چهار مرحله را متصور شد.
speaking صحبت کردن یا
(سُرایش در موسیقی)
شنیدن یا listening
(تربیت شنوایی در موسیقی)
روخوانی یا reading
(نت‌خوانی در موسیقی)
نوشتن یا writing
(نت‌نویسی یا آهنگسازی)
مهارت سُرایش توسط شخص به دو صورت انجام می‌شود:
۱) به‌صورت ذهنی و بدون تولید صوت
۲) به‌صورت عینی و همراه با تولید صوت (آواز خواندن)
رسیدن به هرکدام از این توانایی‌ها مستلزم کسب حداقل ۳ مهارت است:
۱) اجرای صحیح فواصل موسیقایی (اینتِروال)
۲) اجرای صحیح کشش‌ها (الگوی‌های ریتمیک)
۳) توانایی اجرا با سرعتی ثابت و یک‌نواخت
سه مهارت ذکر شده در بالا، پایه‌ای‌ترین مواردی است که یک هنرآموز باید در تئوری موسیقی فرا گیرد.
پس از کسب این حداقل‌ها تمرینات عملی آغاز می‌شود و پس از تسلطِ نسبی می‌توان با استفاده از دینامیک (شدت و ضعف صوتی)، آگوگیک (اعمال تغییرات آگاهانه در روند اجرا) و موارد دیگر، کیفیت اجرا را ارتقا بخشید.
شاید هر شخصی بتواند نیازهای روزمره خود را با شکل گفتاری زبان (صحبت کردن و شنیدن) مرتفع سازد. اما قطعاً زمانی می‌توان آن شخص را باسواد دانست که علاوه‌بر صحبت کردن، از مهارت خواندن یا روخوانی نیز بهره برده باشد (و حتی مهارت نوشتن).

تاثیر کلاسی سلفژ آنلاین
بنابراین در سطحی بالاتر، موسیقی‌دان علاوه‌بر اجرای صحیح موسیقی (با رعایت تمام موارد اشاره‌شده) باید بتواند از پسِ این اجرای صحیح از روی نوشته (نت موسیقی) نیز برآید.
این‌جاست که مهارت سُرایش مقدماتِ لازم برای دست‌یابی به مهارتی بالاتر را فراهم می‌آورد. یعنی sight reading و sight singing.
اگرچه امروزه این دو اصطلاح تقریباً دارای یک معنی هستند و تفاوتی میان اجرا با ساز یا حنجره وجود ندارد؛ اما به‌طور دقیق‌تر Sight singing را می‌توان اجرای یک‌باره و بدونِ تمرین قبلی (چه با ساز و چه با حنجره) همراه با تولید صوت دانست و sight reading را مهارت سُرایش در ذهن و بدون تولید صوت برشمرد.

کلاس سلفژ آنلاین ایران موزیکولوژی

گروه ایران موزیکولوژی با مشارکت فارغ‌التحصیلان رشته موسیقی، در راستای افزایشِ آگاهیِ مخاطبان و علاقه‌مندانِ جدیِ موسیقی، علاوه‌بر انتشار مقالاتِ آموزشی و پژوهشی در وب‌سایتِ خود، مواردِ دیگری نیز در دستِ اقدام دارد. ایران موزیکولوژی، امکاناتی را فراهم آورده تا تمامیِ علاقه‌مندان به یادگیریِ موسیقیِ جدی، علاوه‌بر مطالعه مقالاتِ تخصصی در وب‌سایت، بتوانند از مشاوره رایگان توسطِ متخصصانِ این گروه نیز بهره ببرند. این گروه در گامِ تازه خود برای آموزشِ صحیحِ موسیقی، تصمیم به برگزاریِ دوره‌هایی به‌صورت آنلاین و آفلاین گرفته است.

کلاس سلفژ آنلاین در ایران موزیکولوژی
دوره‌هایی که در آن به آموزشِ مبانیِ نظری و عملیِ موسیقی شامل: تئوریِ موسیقی، تربیتِ شنوایی، تاریخ موسیقی، سُرایش، هارمونی، کنترپوان، فرم و آنالیز و سازشناسی و ارکستراسیون و... پرداخته می‌شود.
گروه ایران موزیکولوژی با بهره‌گیری از متخصصان این رشته قصد دارد تا سهم کوچکی در ارتقای فرهنگِ موسیقاییِ سرزمینمان ایفا کند.