رفتن به محتوا
تلویزیون سام با ۲ سال ضمانت سام سرویس
کد خبر 118563

شریان کروناری

شریان کروناری

● بیماری شریان کروناری(CAD) چیست ؟
بیماری شریان کروناری ( CAD ) که شایعترین مشکل بیماری قلبی است ، از علل اصلی مرگ در زنان و مردان آمریکایی است. با توجه به گزارش انجمن قلب آمریکا ، بیش از ۱۲ میلیون آمریکایی از CAD رنج می برند و هر ساله بیش از ۵۰۰ هزار آمریکایی از حمله قلبی ناشی از این بیماری می میرند.
CAD که بیماری ایسکمی قلبی نیز نامیده می شود. هر گاه انسداد سرخرگها کروناری ( عروق خونی کوچکی که خون و اکسیژن را به قلب می رسانند ) جریان خون به قلب را کم می کند، عضلات قلب را از اکسیژن محروم می سازد. CAD معمولاً از تشکیل پلاکهای چربی در سرخرگها ناشی می شود.
CAD می تواند درد قفسه صدری، تنگی نفس و سایر علائم را ایجاد کند. اگر جریان خون کاملاً قطع شود حمله قلبی روی خواهد داد.
● علل عوامل خطر ساز
با توجه به گزارش انجمن قلب آمریکا خطر مرگ و میر با بیماری کروناری قلب در مردان بالای ۴۰ سال ۴۹% و در زنان بالای ۴۰ سال ۳۲% است.
با افزایش سن در زنان این خطر افزایش می یابد تا به حد مردان رسد.
عوامل زیادی هستند که ریسک CAD را بالا می برند که بعضی از آنها قابل کنترل است.
● خطر عوامل CAD عبارتند از :
▪ تاریخچه خانوادگی بیماری قلبی کروناری، سکته مغزی، یا بیماری عروق محیطی ( بویژه قبل از ۵۰ سالگی در مردان یا قبل از ۶۰ سالگی در زنان )
▪ تاریخچه خانوادگی سکته مغزی یا بیماری شریان محیطی
▪ جنس مرد
▪ سن ( ۶۵ سال و بیشتر )
▪ مصرف تنباکو ( کشیدن )
▪ افزایش فشار خون
▪ دیابت
▪ سطح بالای کلسترول ( بویژه سطح بالای LDL ( کلسترول بد) و سطح پائین HDL ( کلسترول خوب ) و تری گلیسرید بالا )
▪ فعالیت بدنی کم و ورزش کم
▪ چاقی
▪ یائسگی در زنان
چونکه CAD به شیوه های زندگی خاصی بستگی دارد، عوامل خطر ساز زیادی مثل فشار خون بالا ، کلسترول بالا، سیگار کشیدن، چاقی و کمی فعالیت بدنی در ایجاد آ ن مؤثر بوده که اکثراً قابل کنترل هستند. اگر درمان پزشکی قلبی بسیار پیشرفت کرده است. کنترل عوامل خطر ساز کلید پیشگیری از بیماری و مرگ ناشی از CAD است.
● علائم و نشانه ها
علائم همراه با CAD ممکن است واضح باشند ولی این بیماری قادر است بدون هیچ علامت مشخص روی دهد. بعضی علائم شایع عبارتند از :
▪ درد قفسه صدری ( آنژین )، از شایعترین علائم است و هنگامی که به قلب اکسیژن و خون کافی نمی رسد روی می دهد.
▪ درد در افراد مختلف متغیر است. درد قفسه صدری ممکن است تیپیک یا غیرتیپیک باشد . درد قفسه صدری مشخص یا تیپیک : در زیر جناغ سینه احساس می شود و با حالت فشارنده و سنگینی همراه است. که با احساسات و فعالیت بدتر می شود و با استراحت و نیتروگلیسیرین بهبودی می یابد.
▪ درد قفسه صدری غیرتیپیک یا نامشخص : می تواند در سمت چپ قفسه سینه، شکم، پشت یا بازو احساس شود می تواند مبهم یا تیر کشنده باشد. به ورزش ربطی ندارد و با استراحت یا نیتروگلیسیرین بهبودی نمی یابد این نوع درد در زنان شایعتر است.
▪ تنگی نفس: معمولاً علامت نارسایی احتقانی قلب است.قلب در این حالت ضعیف است زیرا که به مدت طولانی کمبود اکسیِژن و خون داشته است و یا گاهی در اثر حمله قلبی اخیر یا گذشته ضعیف شده است. اگر قلب خون کافی به گردش خون پمپاژ نمی کند. تنگی نفس ممکن است با تورم پاها و قوزک همراه باشد.
▪ حمله قلبی : در بعضی موارد، اولین علامت CAD حمله قلبی است. این اتفاق زمانی روی می دهد که پلاک آترواسکروتیک یا لخته های خون جریان به سمت قلب را در عروق کروناری مسدود می کنند. این شریان کروناری قبلاً در اثر CAD تنگ شده است. درد ناشی از حمله قلبی معمولاً شدید است و بیش از درد قفسه صدری که در بالا توضیح داده شد، طول می کشد و با استراحت یا نیتروگلیسیرین بهبود نمی یابد.
● تشخیص CAD
پزشکان دانشگاه مرکز قلب "مری لند " فرآیند تشخیص را با صحبت کردن با بیماران در مورد علائم، تاریخچه پزشکی و عوامل خطر ساز شامل تاریخچه فامیلی CAD، سیگار کشیدن، دیابت، فشار بالای خون و کلسترول بالا، سپس معاینه بالینی و تستهای تشخیصی انجام می دهند تا شدت CAD و اثرش را در عملکرد قلب بیمار بررسی کرده و بهترین راه درمانی را پیشنهاد کنند.
تستهای زیادی وجود دارد که ممکن است در تشخیص CAD کمک کند. معمولاً قبل از اینکه تشخیص قطعی گذاشته شود بیش از یک تست انجام شده است.
▪ بعضی از تستها عبارتند از :
ـ ECG نوار قلب : تست ورزش ، اکوکاردیوگرام ، اسکن هسته ای قلب آنژیوگرافی یا آرتریوگرافی کروناری
ـ EBCT : هدف از این تست مشخص کردن کلسیم درون پلاکهای تشکیل شده در سرخرگهاست هر چه کلسیم بیشتر یافت شود احتمال ایجاد CAD بیشتر است.
ـ کاتترازسیون قلبی : تستهای رادیوگرافی : اشعه X و سایر ماشینها برای ایجاد تصویر از ارگانهای درون قفسه سینه استفاده می شوند.
ـ اسکن مواد رادیواکتیو : تستهای تشخیصی که در آنها مقدار کمی رادیواکتیو به درون گردش خون تزریق می شود. این مواد تصویر برداری از قلب توسط دوربینهای مخصوص را ممکن می سازد.
ـ سونوگرافی درون عروقی : در این تست از تکنولوژی ماوراء صوت برای ایجاد تصویری از درون شریان کروناری استفاده می شود.
مرکز قلب دسترسی فوری به پیشرفته ترین روشهای تشخیص موجود مثل آزمایشگهای کاتترازسیون دیجتال قلبی، اسکنهای PET/ CT و اسکنهای sclice CT Multi فراهم می سازد. این تکنولوژیها نه تنها به پزشکان اجازه می دهند تا بیماری را بیابند و روشهای درمانی خاص هر بیمار را بکار گیرند، بلکه بیماری آینده را پیش بینی کرده و جلوی آنرا می گیرند.
● درمانها – درمانهای دارویی و جراحی
▪ درمان دارویی :
متخصصان قلب داورها را به همراه رژیم غذایی و تغییر شیوه زندگی ، ترک سیگار ، ورزش و پائین آوردن و ثابت نگه داشتن سطح کلسترول بکار می برند تا بیماری را کنترل کرده و ریسک مشکلات قلبی در آینده را به حداقل برسانند.
▪ درمان با استفاده از کاتتر :
دانشگاه مرکز قلبی "مری لند" تیم با تجربه ای از متخصصان قلب دارد که عمل کاتترازسیون را صدها بار در سال انجام می دهند.
▪ روشهای درمانی با استفاده از کاتتر در درمان CAD شامل موارد زیر هستند که همگی در دانشگاه مرکز قلب مری لند انجام می شوند :
ـ آنژیوپلاستی کرونرها : روشی است که در آن از بالون برای باز کردن و گشاد کردن سرخرگهای کروناری مسدود استفاده می شود تا جریان خون به سمت قلب بهبود یابد.
ـ آنژیوپلاستی عروق محیطی:در این روش مجموعه ای از جراحان عروق، رادیولوژیستهای مداخله ای و متخصصان قلب با هم همکاری می کنند تا عروق محیطی مسدود را درمان کرده و جریان خون به اندامها را برقرار سازند.
ـ استنت گذاری : استنت گذاری در عروق کروناری شامل گذاشتن لوله فلزی تور مانند کوچکی در سرخرگ تنگ شده است تا آن را باز نگه دارد و گشاد تر کند. استنت بطور دائم جا گذاری می شود و معمولاً بدنبال آنژیوپلاستی انجام می شود.
ـ آتروکتومی کروناری : در آوردن پلاکها از سرخرگها
ـ براش : رادیو تراپی درون کرونرها برای درمان تنگی مجدد آنهاست.
پس از درمان در آزمایشگاه کاتترازسیون قلبی، پرستاران در اتاق بهبودی از بیماران مراقبت می کنند جائیکه جراحان مرکز قلب مری لند برای مشورت فوری در دسترس می باشند.
● روشهای جراحی
جراحان قلب در تلاش هستند تا روشهای جراحی که نسبت به عمل باز قلب کمتر تهاجمی هستند را ابداع کنند.
▪ عمل باز قلب با تهاجم کمتر
دانشگاه مرکز قلب مری لند بدلیل وجود جراحان با تجریه در عمل باز قلب با تهاجم کمتر بسیار فعال است. این روش بدلیل عدم نیاز به ماشین قلب و ریه مصنوعی، در هنگام جراحی قلب کمتر تهاجمی است.
با این روش دیگر نیاز نیست که قلب را از حرکت باز داریم. مزایای این روش بهبودی سریعتر، کاهش نیاز به تزریق خون و کاهش عوارض است.
▪ سایر روشهای جراحی قلب
ـ کاندوئیت شریانی : شریانها طول عمر بیشتری نسبت به وریدها دارند .
ـ Endovascular Vein Hatvest :
در این تکنیک با یک برش کوچک که محدوده دوری را نیز نمایان می کند، وریدی را که از پای بیمار گرفته خواهد شد، آماده می کنند و به جای عروق مسدود قلب قرار می دهند. این روش که تهاجم کمی دارد جایگزین تکنیک با برش بزرگتر شده است چرا که برش کمتری، سختی کمتر برای بیمار دارد و ریسک عفونت را پائین آورده و زمان بهبودی را سریعتر می کند.
ـ ژن درمانی برای جلوگیری از تنگی ورید پیوندی :
دانشگاه مری لند در مطالعه DNA درمانی شرکت کرده است که روی سیاهرگهای بیمار قبل از اینکه در بدنش جای گذاری شود انجام می شود. مارکرهای شخصی (ژنهای بد) بوسیله قطعه ای از DNA مسدود می شوند که بعداً سیاهرگ جای گذاری شده را باز نگه داشته تا بخوبی کار کند.
ـ رگ سازی بوسیله لیزر :
این پروسه بیمارانی که بیماری شریان کروناری آنژین یا درد قفسه صدری دارند و کاندید آنژیوپلاستی یا عمل باز قلب نیستند را درمان می کند. در این پروسه از لیزر برای ایجاد کانالهایی یا سوراخهای کوچکی مستقیماً از طریق عضله قلب و بوسیله برش کوچکی خارج عضله قلب فوراً بسته می شود، استفاده می کنند. به مرور زمان که این کانالها ترمیم می یابند و موجب رشد عروق کوچک جدید یا مویرگها از طریق فرآیند آنژیوژنزیس می شوند. این پروسه عضله قلب را تحریک می کند و در کنترل درد مؤثر است . این روش به تنهایی یا به همراه عمل باز قلب به کار می رود.

منبع : دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها