نامه غیرمعمول و صریح بلینکن برای از سرگیری مذاکره با طالبان
خطونشان بایدن برای غنی
ساعت 24-دولت جدید آمریکا به روشی غیرمعمول برای پایاندادن به پرونده افغانستان و برقراری صلح میان دولت کابل و طالبان دست زده است. شبکه خبری «طلوعنیوز» افغانستان متن نامهای را منتشر کرده که تونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، با لحنی صریح و بیپرده برای اشرفغنی، رئیسجمهوری افغانستان، ارسال کرده و در آن نسبت به ادامه بنبست در روند صلح در این کشور و افزایش خشونتها هشدار داده است.
خوشبینی نگرانکننده
براساس این نامه، دولت بایدن از زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه ایالات متحده در امور افغانستان که در دولت قبلی آمریکا هم همین سمت را داشت، خواسته است «نسخه مکتوب پیشنهادات» را که با هدف تسریع روند صلح و آتشبس تنظیم شده با اشرف غنی و رهبران طالبان به اشتراک بگذارد. خلیلزاد هم برای پیشبرد برنامههای جدید دولت واشنگتن در قبال صلح افغانستان به پاکستان سفر کرده است. خلیلزاد قبل از سفر به پاکستان، با همراهی ژنرال اسکات میلر، فرمانده نیروهای آمریکایی در افغانستان، با رهبران طالبان دیدار کرده بود. در این دیدار، راههای احیای مجدد مذاکرات متوقفشده صلح، نقشه راه برای دولت آینده افغانستان، استفاده از قانون اساسی تجدیدنظرشده افغانستان بهعنوان «الگوی اولیه» و شرایط آتشبس دائمی و جامع مورد مذاکره قرار گرفت. در بخش دیگری از نامه تونی بلینکن آمده است که «نسخه مکتوب پیشنهادهای ایالات متحده» به دولت افغانستان در کابل و همچنین شبهنظامیان طالبان امکان میدهد تا به سمت تدوین اصولی قانون اساسی کشور، ترسیم نقشه راه برای تأسیس دولتی جدید و فراگیر و همچنین تعیین شرایط آتشبس دائمی گام بردارند. این پیشنهادها همچنین خواستار انتخابات ملی پس از استقرار «دولت صلح انتقالی افغانستان» شد؛ اما طالبان با انتخابات مخالفت کرده و «انتخابات» را ابزار دخالت غرب در این کشور میداند. حقوق تضمینشده برای زنان، اقلیتهای مذهبی و قومی و حمایت از مطبوعات آزاد از دیگر موارد پیشنهادی واشنگتن است، درصورتیکه طالبان در دوره حکومت بر افغانستان از سال 1996 تا 2001، زنان و اقلیتها را با خشونت سرکوب کردند و به رسانههای خبری مستقل اجازه فعالیت ندادند. رهبران طالبان میگویند با حقوق زن براساس قوانین اسلامی موافق هستند. این گروه در دوران حکومت خود و پس از آن با استناد به همین قوانین، حضور زنان در محل کار و مدارس را ممنوع کرده بودند.
همچنین براساس رئوس مطالب ارائهشده از سوی زلمی خلیلزاد، پیشنهاد شده تا یک شورای عالی فقه اسلامی تشکیل شود تا با کمک به حلاختلافها درمورد تفسیر قوانین اسلامی، به تشکیل یک قوه قضائیه مستقل کمک کند. در این پیشنهادها، اسلام بهعنوان دین رسمی افغانستان به رسمیت شناخته شده و به اهمیت «ارزشهای اسلامی» در آینده افغانستان اشاره شده است.
تردید در خروج نظامیان
دولت دونالد ترامپ در مذاکرات خود با نمایندگان طالبان در قطر توافق کرده بودند که تمامی سربازان، پرسنل اطلاعاتی و شرکتهای امنیتی خصوصی آمریکایی تا اول ماه می۲۰۲۱ از افغانستان خارج خواهند شد و تعداد آنها دوهزارو 500 نفر میشود. از آن طرف هم طالبان متعهد شده بود که با ارائه تضمینهایی در زمینه اقدامات ضد تروریستی و کاهش خشونت، حملاتش به نیروهای آمریکایی را متوقف کند و به مذاکرات صلح با دولت افغانستان ادامه دهد. در شرایط عادی تعهد طالبان مورد تردید بود و در صورت عدم خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان تا اول می، نباید انتظار داشت طالبان هم به تعهدات خود عمل کنند.
با اینکه وزیر خارجه آمریکا در نامه خود تأکید کرده است که هیچیک از گزینههای واشنگتن درباره افغانستان، از جمله خروج کامل نظامیان آمریکا تا اول ماه می حذف نشده است اما نگرانی امنیتی واشنگتن از وضعیت این کشور پس از خروج از افغانستان میتواند اجرای این تعهد را به تعویق بیندازد.
وزارت دفاع آمریکا در ابتدای رویکارآمدن دولت بایدن اعلام کرد که تعداد نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان را به دوهزارو 500 نفر کاهش داده که کمترین تعداد نیروهای آمریکایی در افغانستان از سال آغاز جنگ افغانستان در سال 2001 است؛ بااینحال «ینس استولتنبرگ»، دبیر کل ناتو، گفته بود که این سازمان هنوز درمورد آینده وضعیت نیروهای مستقر در افغانستان که 9هزارو 600 نفر را شامل میشود تصمیم نهایی را اتخاذ نکرده است. حدود یک ماه پیش، وزارت دفاع آمریکا هشدار داده بود که گروه طالبان به تعهدات خود برای کاهش خشونت و قطع رابطه با گروه تروریستی القاعده در چارچوب توافق صلح عمل نمیکند. «جان کربی»، سخنگوی پنتاگون هم در اولین مصاحبه مطبوعاتی خود در دولت بایدن، تأکید کرده بود درصورتیکه طالبان به تعهداتش در توافق سال گذشته با آمریکا عمل نکند، یافتن راهی برای حلوفصل مسائل موجود با این گروه شبهنظامی دشوار خواهد بود.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.