اسکیزوفرنی و نوجوانان

منصوره نصرتی کردکندی - ساعت 24-اسکیزوفرنی یک اختلال روانشناسی فردی است وکسی که این اختلال را دارد ارتباطش را با دنیای واقعی از دست می دهد واز سوی دیگر اعضای خانواده را درگیر می کنند.

این اختلال شخصیتی اما کاملا ژنتیکی نیست و محیط زندگی در افراد مستعد به شروع این بیماری نیز در مبتلا شدن بیماران نقش دارد، گرچه ما هنوز نمی دانیم چطور دقیقا این اتفاق روی می دهد . افراد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولا توهم شنیدن صداهایی را در سرشان دارند که محتوای این صداها از نظر آنها معمولا تهدید آمیز و منفی هستند . هممچنین این افراد توهم های دیگری نیز دارند که به مرور خصلت و عادتهایی در آنها پدیدار می کند. یکی از این عادتها و باورهای توهم آمیز شخصی که اسکیزوفرنی دارد بدگمانی است و این باورکه مردم می خواهند به صورت عمدی برای آنها مشکل بیافرینند . به طور مثال آنها دچار این توهم هستند که سازمان اطلاعات همه جا به دنبال آنها هستند .

علاقه من به مطالعه این موضوع بیشتر به این دلیل بود که واقعا چگونه مغز آدمی می تواند چنین چیزهایی که اغلب تجربه های ترسناکی هستند را بسازد . کجای کار غلط است ؟ و چطورمی شود که بیشتر انسانها از آنها درامان می مانند. آیا واقعا ما در امان هستیم ؟ ممکن است حالت عادی آدمی به وسیله مواد مخدر یا زندگی پر استرس آسیب ببیند . دیده شده است کودکان به دلیل داشتن درجه بالایی از تب هذیان می گویند. این حالت بسیار معمول است و گفته می شود هذیان گویی بر اثر تب که مغز را گرم می کند یک پدیده عادی است. گرم شدن مغز به دلیل تب بالاموجب گرم شدن رشته های عصبی شده و حالت غیر طبیعی و احساس نادرست پیش می آید مطالعات پرشمار ، دامنه دار درباره مغز نشان می دهد این عضو از بدن اکوسیستمی حساس است که بیدار می شودو براثر محرک ها از حالت تعادلی خارج می شود . به این ترتیب که سیستم داخلی به لبه ها فشار می آورد و آن را از حالت طبیعی خارج می کند .اما چه چیز سبب این فشار می شود ؟

یکی از دلایل علاقمندی من به پزشکی و بیماری اسکیزوفرنی ، یافتن پاسخ این پرسش بود که چرا برخی از ما هذیان گفتن را تجربه می کنیم و صداهایی می شنویم در باره سازمان اطلاعات فکر می کنیم آیا بیشتر ما از این مشکل در امان می مانیم ؟ مطالعات و تجربه های پزشکی نشان می دهد. احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی برای فردی که یکی از خویشاوندانش اسکیزوفرنی دارد بیشتر است از فردی که چنین خویشاوندی ندارد. از سوی دیگر اما این اتفاق نیز بسیار نادر است که دو خویشاوند که هر دو خویشاوندی مبتلا دارند دچار اسکیزوفرنی شوند .برای کسب اطلاعات بیشتر دراین باره می توانید به کتاب Gottesmant’s 1990 مراجعه کنید. در این کتاب امده است که دوقلو ها ی یکسان که ژن های یکسان دارند اگر یکی از آنها مبتلا به اسکیزوفرنی شود احتمال ابتلا ی قلوی دیگر 50 درصد است .

در طول تحصیل در دوره دکترا در دانشگاه لندن دریافتم مغز دارای سیستمی است که می تواند آنچه تولید می کند را خودش مشخص کند و آنها را از احساسات خارجی تولید شده تشخیص بدهد ، یعنی در افراد مبتلا به اسکیزوفزنی مکانیزمی برای تشخیص بین عملکرد دنیای بیرون و درون به طور طبیعی کار نمی کند . احتمالا به همین دلیل است که این افراد افکار خود را به عنوان صداهای بیرونی می شنوند . مثلا جان (دوستم که مبتلا به اسکیزوفرنی بود) تصور می کرد حرکت بازوی او تحت کنترل فرد دیگری است . چرا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی صداهایی که می شنوند منفی و انتقادی است ؟ چرا توهم پارانویِدی دارند ؟ ، مضطرب هستند و هیجان و سلوک خود را از دست می دهند ؟ انواع این سوالات دلیل علاقه مندی من به مطالعه بود .

دراین دوره بود که با روانپزشکان وکسانی که اطلاعات جمع آوری شده از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی در بیمارستان روان پزشکی را نگهداری می کردند ارتباط داشتم . در دوره پس از دکترا نیز هنوز با اطلاعات موجود در بیمارستان روانپزشکی بیرون از پاریس ارتباط دارم و با دیدن اطلاعات یکسان بدست آمده غافلگیر شدم . صرف نظر از سن و نژاد و جنس بیمارانی که با آنها گفتگو کردم همه نشانه های به وحشت انداختن و ضعیف کردن آنها در سن بین 18 تا 25 بروز کرده است یعنی زمان شروع نوجوانی یا پایان دوره نوجوانی بوده است .و همیشه داستان ها یی که می شنیدم یکسان بود . همه آنها دوران کودکی متعادل و همچنین نوجوانی خوبی داشته اند ، برخی از آنها و نه همه ترک تحصیل کرده اند و یا از مواد استفاده کرده اند چگونگی سرعت اختلال مختلف بوده است در برخی موارد کاملا تدریجی بوده و گاهی به سرعت اتفاق افتاده است اما همه بیمارانی که با آنها صحبت کردم در اواخر نوجوانی نشانه ها شروع و نمایان شده است.

اسکیزو فرنی و نوجوانان

جالب است که تحقیقات نشان می دهد شیزوفرنیا شرایط رشد یافته ای است اما شرایطی است که دیرتر از شرایط رشدی دیگر مانند اتیسم یا بیش فعالی بروز می کند .چه اتفاقی در اواخر نوجوانی سبب می شود مغز برخی افراد آسیب پذیر شوند و پندار بیهوده داشته و هذیان بگویند ؟ چه اشتباهی در رشد نوجوان سبب ابتلا به اسکیزوفرنیا می شود ؟ این پرسش ها برای من مهم بود و تصورم این بود که می توانم با مطالعه مقالات و نوشته های علمی پاسخ پرسش خود را بیابم ، اما پس از تلاش و جستجوی مجلات و روزنامه ها متعجب شدم چرا که متوجه شدم مطالب بسیار اندک است از آن مهمتر برای من این بود که حتی در باره چگونگی رشد سالم مغز نوجوان مطالعات و مقالات منتشر شده کم بود و در باره رشد اسکیزوفرنی در نوجوانان کسی فعالیت بزرگ گسترش یافته نداشته است. متاسفانه مطالعات درباره نوجوانان نه تنها اسکیزوفرنی بلکه درباره بسیاری از شرایط روانپزشکی درباره نوجوانان فقط در اندازه های اندک در مقایسه با سایر مطالعات وجود داشت واین وضعیت انگیزه بیشتری در من ایجاد کرد دنبال یافتن پاسخ سوالات خود شوم. تاریخ مطالعات و بررس یه دراین زمینه نشان می دهدسال 2001 سال روشنگری برای محققان بود . اکثر دانشمندان عصب شناسی هنوز بر این باور بودند که مغز بشر در اواسط و اواخز کودکی تغییری نمی کند و در کتابها هم همینگونه نوشته شده بود تا اینکه دراواخر سال 1990 نتایج برخی مطالعات منتشر شد که نشان می داد اطلاعات قبلی کاملا اشتباه است و مغز انسان در سال های نوجوانی و حتی در بیست سالگی نیز رشد می کند. نتایج این مطالعات مرا به این سوکشاند که

روند مطالعاتم روی افراد بزرگسال مبتلا به اسکیزوفرنی را تغییر داده و تحقیقاتم را روی رشد مغز نوجوانان انجام متمرکز کنم. حالا که به گذشته نگاه می کنم را می کنم متوجه می شوم کاری که کردم پر مخاطره بود زیرا من هرگز مطالعه در باره رشد را به تنهایی انجام نداده بودم همچنین تئوری هایی در زمینه رشد ذهنی نوجوانان نشنیده بودم . من در شروع و روندی که منجر به تمرکزم براین مساله هیچ تجربه ای نداشتم و همچنین هیچ کودک یا بزرگسالی را برای یافتن اطلاعت مورد آزمایش قرار نداده بودم . اما تشویق دوست و مربی ام یوتا فریت بود که اعتماد به نفس برای تحقیق در این رشته را به من داد . فریت از برجسته ترین پروفسورها در رشته روانشناسی در لندن و متخصص شرایط رشدی مانند اتیسمم و خوانش پریشی است . سال های زیادی بود که بود که او را می شناختم وهنگامی که 15 ساله بودم او در آزمایشگاه خود کار می کرد .تشویق ای او و سایر شرایط راه را برای من هموار کرد که در سال 2004 مسیر تحقیقاتم به سوی رشد مغز نوجوانان شروع کنم ونیز باید بگویم کمک هزینه تحقیقات را هم انجمن سلطنتی به عهده گرفتند واز آن موقع من روی مغز نوجوانان کار می کنم.

برگرفته از کتاب :INVETIONG OURSELVES

نویسنده : سار ا جین بلکمور